Garry Kasparov heeft op de openingsdag van Clutch Chess: Legends een minimale voorsprong genomen op Viswanathan Anand: 2,5-1,5. In het vernieuwde onderkomen van de Saint Louis Chess Club liet de dertiende wereldkampioen bij vlagen zijn oude scherpte zien. Twee remises in het rapidgedeelte werden gevolgd door een winstpartij voor Kasparov in het eerste blitzspel, waarna Anand in de slotpartij een stuk voor stond maar Kasparov alsnog ontsnapte naar remise.

De terugkeer van twee iconen vindt precies dertig jaar na hun WK-tweekamp plaats. In St. Louis spelen ze Chess960, met zes rapid- en zes blitzpartijen en oplopende puntenwaardes per speeldag. De eerste dag leverde één overwinning en drie remises op, goed voor een nipte tussenstand in Kasparovs voordeel.

Nieuw onderdak, vertrouwde rivaliteit

De Saint Louis Chess Club opende recent haar uitgebreide locatie en grijpt dat aan voor een maand topschaak, met als aftrap dit duel tussen de 62-jarige Kasparov en de 55-jarige Anand. De match wordt gespeeld in Chess960, waarbij per dag één beginopstelling wordt gebruikt; op dag één was dat positie 635. De spelers kregen vijftien minuten voorbereidingstijd met secondanten: GM Liem Le hielp Anand, terwijl Fabiano Caruana Kasparov bijstond.

Het format kent zes rapidpartijen (25+10) en zes blitzpartijen (5+3). De waarde van een zege klimt per dag: één punt op de eerste dag, twee op de tweede, drie op de derde. Daarnaast ligt er in totaal $144.000 (ongeveer €132.000) aan prijzengeld klaar, inclusief bonusbedragen per gewonnen partij. Op dag één incasseerde Kasparov $1.000 (ongeveer €920) voor zijn winst, terwijl drie remises een pot voor de slotronden deden aandikken.

Remises in rapid, vonken in blitz

De eerste rapidpartij golfde hevig op en neer. Kasparov voelde zich naar eigen zeggen “optimistisch” na een fase waarin Anand de controle leek te grijpen maar het initiatief weer uit handen liet glippen; de partij eindigde in zetherhaling. De tweede rapidpartij verliep rustiger. Kasparov zei achteraf “de winst te hebben geroken”, terwijl Anand de partij “de meest stabiele” van de dag noemde. Een beslissende doorbraak bleef uit en ook hier verscheen een half punt op het scorebord.

De toon sloeg om in het eerste blitzduel. Na het ambitieuze 13.Ne5!? en het misplaatste 14.Qe4? van Anand nam Kasparov het initiatief over. Hij plaatste zijn stukken actief, kreeg “een enorme voorsprong”, maar liet Anand met d4 weer terug in de partij. In hevige tijdnood dreigde Anand met 43.d5 matnetten, waarop Kasparov naar eigen zeggen “op het punt stond te willen opgeven” totdat hij een enige verdediging vond. De val werkte: na torenwinst voor wit bleken twee gescheiden vrijpionnen beslissend. “Het is klassiek, de zogenaamde broekspijpen,” aldus Kasparov.

Een stuk achter, toch remise

De vierde partij begon desastreus voor Kasparov. Na een vroege fout verloor hij al op zet acht een stuk en vroeg hij zich af: “Moet ik opgeven?” Anand: “Normaal win ik dit heel eenvoudig. Ik speelde gewoon te snel. Ik denk dat ik van slag was door de derde partij.” Kasparov bleef vechten, gaf later materiaal terug om een houdbaar eindspel te bereiken en vond met 25.Re5! het nodige tegenspel. “Ik denk dat hij verwachtte dat ik zou opgeven, en ik bleef weerstand bieden,” zei Kasparov. Uiteindelijk werd de vrede getekend, wat de eindstand van de dag op 2,5-1,5 bracht.

Format houdt alles open

De kleine marge is in dit format minder belangrijk dan gebruikelijk. Morgen zijn zeges twee punten waard, wat een enkele winstpartij volstaat om de stand om te draaien. Kasparov vatte het nuchter samen: “Tomorrow is another day!” Ondertussen groeit ook de pot voor de laatste twee blitzpartijen, waarin eventuele remises onderweg het prijzengeld verder doen oplopen.

Clutch Chess: Legends wordt gespeeld in de Saint Louis Chess Club. Er zijn tot nu toe vier partijen afgewerkt. De strijd gaat verder met opnieuw rapid en blitz, waarbij de inzet en de puntenwaarde oplopen naarmate het einde nadert.

Bronnen: www.chess.com, www.chessdom.com

Vermelde spelers: Garry Kasparov, Viswanathan Anand